Depresja: Problem Zdrowia Psychicznego Numer Jeden
Cześć! Przy mikrofonie lekarz rodzinny Marek Łabno. Witajcie w podcaście "Chore Problemy".
Wprowadzenie
Wyobraźcie sobie Kraków, całą jego populację. Pomnóżcie tą populację razy dwa. Tylu Polaków właśnie teraz choruje w Polsce na depresję. Samobójstwa, między innymi z powodu depresji, dziennie popełnia 15 Polaków, w tym młodzież. Wyobrażacie sobie 15 osób? Mówi się, że samobójstwo zmienia psychiczne życie nawet kolejnych 20 osób, które były w najbliższym otoczeniu samobójcy.
Objawy i Diagnoza
Ok, jak pewnie wielu z Was wie, typowymi objawami depresji jest stopniowa utrata radości z życia, zobojętnienie czy głęboki smutek. Ale są też mniej oczywiste objawy, jak na przykład zaburzenia snu czy problemy z odżywianiem się. Najważniejsze jednak, przynajmniej według mnie, kryterium diagnostyczne depresji dotyczy czasu. Jeśli masz spadek formy psychicznej, znaczne obniżenie nastroju czy problemy ze spaniem, ale to wszystko trwa krócej niż 2 tygodnie, to niekoniecznie musisz mieć od razu depresję. 2 tygodnie z objawami są okresem koniecznym do rozpoznania tzw. epizodu depresyjnego według wszystkich towarzystw psychiatrycznych na świecie.
Znaczenie Wczesnej Diagnozy
Ludzką sprawą jest, że czasem nasza forma psychiczna jest trochę gorsza. Nie bądźmy więc dla siebie zbyt surowymi. Jeszcze większym wyzwaniem dla nas niż zaopiekowanie się już pacjentem z depresją są osoby, które nie chcą się do nas zgłosić, bo np. obawiają się samego rozpoznania depresji i przypięcia im łatki osoby chorej psychicznie. Strach przed leczeniem dotyczy też możliwości wykorzystania przeciwko nim np. w sądzie faktu leczenia depresji. Ale wiecie, naprawdę w medycynie jest tak, że im dłużej czekasz z leczeniem, tym ciężej jest potem cię wyprowadzić z tej choroby.
Przeciwdziałanie Stygmatyzacji
Chcę Wam też dodać otuchy w tej kwestii. Pamiętajmy, że dokumentacja medyczna zawiera super wrażliwe dane. W przychodniach i szpitalach naprawdę staramy się jej bardzo starannie chronić. Żadna nieupoważniona instytucja, obajane czy to prawnik, policja czy jakiejś służby, nie będzie miała do nich dostępu, chyba, że sami się na to zgodzicie. Nie tylko rozpoznanie powinno być chronione i przebieg leczenia, ale nawet sam fakt udzielenia świadczenia przez lekarza rodzinnego lub psychiatrę.
Dostępne Opcje Pomocy
Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym: 800 70 2222
Ok, teraz powiedzmy, że wiemy już, że mamy problem. Chcemy się gdzieś z tym zgłosić. Jakie mamy opcje? Pierwsza najłatwiejsza. Leżysz na łóżku, nic nie robisz, tylko sięgasz po telefon. Dzwonisz pod numer 800 70 2222. Zapisałeś? To całodobowa linia wsparcie dla osób z depresją. 800 70 2222. Obojętne, czy zmarł ci nagle ktoś bardzo bliski, czy może jesteś w nieustannym dołku psychicznym i ten problem trwa już dużo dłużej. To będzie świetny pierwszy krok, niewymagający nawet wstania z łóżka. Także regionalne ośrodki interwencji kryzysowej działają na telefon.
Leki i Psychoterapia
Druga droga to lekarz rodzinny. Dokładnie, lekarz rodzinny. My też mieliśmy staż z psychiatrii, też potrafimy diagnozować, na przykład z pomocą kwestionariusza Becka na depresję, ustalać plan leczenia, wdrożyć w razie potrzeby odpowiednią farmakoterapię i zasugerować, gdzie możesz udać się na psychoterapię. Te obydwie drogi, czyli psychoterapia oraz leki są tak samo ważne. I muszę tutaj z całą stanowczością podkreślić, że niesłusznie niektóre fora, niektórzy celebryci zmniejszają rolę leków w leczeniu depresji. Nie pokazują, jak wielu pacjentów dzięki lekom właśnie po prostu wraca do zdrowia i poprawia swój stan psychiczny.
Oczywiście lek musi być dopasowany do objawów pacjenta, a objawy niepożądane zawsze mogą wystąpić. Dotyczy to każdej jednostki chorobowej w medycynie, obojętnie czy weźmiecie jakiś typ nowotworu, cukrzycę czy depresję. Dlatego tak ważna jest cierpliwość i konsekwencja w doborze właściwego, najlepszego dla danej osoby leczenia.
Psychiatrzy
To oni są trzecią opcją w kwestii możliwości walki z depresją. Pamiętaj, że do psychiatry na NFZ nie potrzebujesz skierowania. Pamiętaj też, że nie musisz się wstydzić w żaden sposób psychiatry. Psychiatrzy widują wszystko to na co dzień, co ty mógłbyś nazwać dziwactwem, ok? Patologią zachowania, czasem dewiacją, czasem psychozą. Tak więc depresja naprawdę nie zrobi na nich wrażenia.
Baby Blues
Na koniec dwa słowa o Baby Blues. Brzmi fajnie, no nie? Ale fajne nie jest. Kwestia dotyczy depresji u świeżo upieczonych mam po urodzeniu dziecka. Dotyczy nawet 85% wszystkich kobiet i jest swego rodzaju normą, jeśli trwa do trzech tygodni. Panowie, tatusiowie, pamiętajcie o tym, wspierając swoje partnerki, że mogą mieć przysłowiowego doła. No i reagujcie, jeśli ten temat trwa dłużej niż trzy tygodnie. Trzymajcie się, strzałka!